Dit verhaal gaat over een setje tanker wagons. 3 grote zwarte wagons met de naam Esso erop. Nogal gewaethered en ook naar eigen smaak aangepast. Wat is het verhaal?

Dapol is een Britse fabrikant van met name modellen voor treinmodelbouw. Het is opgericht in 1983 door David en Pauline Boyle, vandaar de Dapol.

Al snel na start in 1984 heeft het mallen overgenomen van Airfix. Airfix was bekend om zijn modellen voor vliegtuigen en militaire voertuigen, tanks etc. In 1984 vernietigde een grote brand de Dapol fabriek en veel van de mallen zijn verloren gegaan. In 1986 verkocht men nog veel van de resterende mallen aan Hornby.

Op dit moment legt men zich toe op de productie van modellen, halfmodellen en kits. Een model is een model dat helemaal gereed is. Gebouwd, gekleurd en mogelijk zelf geweathered. Dat is het oud/vuil/gebruikt maken van een onderwerp. Hierdoor lijkt het echter, Een halfmodel is een model dat wel in elkaar is gezet, maar nog niet geverfd.

Tot slot zijn er kits. Kits zijn wagons, locomotieven, maar veel vaker nog huisjes en gebouwen welke worden gekocht. Voor het maken van modellen, gebruikt men vloeibaar plastic welke men in mallen laat lopen en afkoelen. Ze krijgen dan de vorm van de mal. De onderdelen die je wilt hebben zitten niet los, maar vast aan een sprue. De sprue is het framewerk of rooster waaraan de verschillende onderdelen vastzitten. De sprue zal dus ook worden gegoten. De onderdelen moet je lossnijden en deze kunnen dan in elkaar worden gepast. Het zelf bouwen van modellen is een van de grote aantrekkelijkheden van de modelbouw.

Dapol bouwt dus allemaal. Voor deze 3 tankers heb ik 3 keer deze kit C036 gekocht. En zelf in elkaar gezet. De handleiding is duidelijk. De onderdelen goed en duidelijk genummerd. Een van de belangrijkste dingen is om de onderdelen voorzichtig uit de sprue te snijden. Zorg ervoor dat je per ongeluk niet een hapje uit een onderdeel neemt. Dan zet ik de grote onderdelen in elkaar en begint het verfen. Ik heb hier eerst een nevel gespoten als onderlaag, dat is de primer. Hiervoor kun je een spuitbus uit de winkel gebruiken of je airbrush. Hierna heb ik hiervoor mijn favoriete verf genomen. Als je wilt kun je hiervoor gewoon arcylverf gebruiken. 1,66 Euro voor 250ml bij de Action. Wel dun aanbrengen zodat je geen klonten krijgt of liever nog met de airbrush laagje voor laagje vernevelen.

Op de gehele wagon, dus ook op de onderkant, voeg ik roestpoeder toe. Dat zijn hele kleine bakjes van ongeveer 5 gram waarin dus heel fijn roestbruin poeder zit. Dit waaier je zacht op het model en veegt het dan in de hoeken. Leveranciers hebben ook voordeeldozen met 12 of meer poeders bij elkaar. Met meer kleuren kun ook andere effecten bereiken, modder, vuil, roet etc.

Zoals de meeste Engelse bedrijven bouwt Dapol hoofdzakelijk N-spoor en OO-spoor modellen. In Nederland bouwen de meeste modelbouwers in schaal H0 en N. Mijn treinen zijn hoofdzakelijk in schaal half-0. En dit is de uitzondering daarop, want voor deze modellen heb ik het over schaal-OO.

Toen men eens begon met modelbouw was er de schaal 0. Dat is 1:43,5. De schaal half-0 waar we het hier over hebben is daar de helft van. Dus is half-0 op schaal 1:87. Daar komt de naam vandaan. Het is dus een H en een 0 (nul). Toch zijn er ook veel mensen die de letters H en O schrijven. Schaal-HO dus.

De schaal is de verhouding tussen een eenheid van de modelwereld en hoe groot iets is in de echte wereld. En andersom.

1 centimeter in H0 model -> 87 centimeter in het echt

1 meter in het echt -> 1,15 centimeter in H0

Een voorbeeld: Dus een mevrouw van 2 cm hoog op je spoorbaan, komt overeen met een mevrouw van 1,74 meter in het echt.

Nog een voorbeeld: In het echt is een wagon bijvoorbeeld 10 meter lang. 10 meter = 1000 cm -> dat komt overeen met een model is dat 11,49 cm in H0.

De modellen van Dapol zijn in schaal OO. Ook wel dubbel O. Het zijn 2x de hoofdletter O.

In de berekening hieronder zie je dat een wagon van 10 meter rond de 13,16 cm zou moeten zijn in OO. Dat is 1,67 cm groter dan het model in H0. De wagons en locs zijn in OO dus groter dan in H0.

1 centimeter in OO model -> 76 centimeter in het echt

1 meter in het echt -> 1,32 centimeter in OO

In de voorbeeldblokken kun je goed zien, dat de schaalverhouding echt wel uitmaakt. Een meter in het echt heeft een aanmerkelijk vershcil tussen H0 (115cm) en OO (132cm). Dat is waarschijnlijk ook de reden dat men in Engeland gekozen heeft voor OO. De modellen zijn net een beetje groter en het is dus gemakkelijker om er meer detail op aan te brengen.

Tot zover gaat alles goed. We kunnen nu H0 en OO berekenen. En deze komen dus niet overeen. Dat maakt verder ook niet uit. Laat die Engelsen gewoon hun OO kopen en daarmee rijden. Wij hebben onze eigen H0 rails. Maar zo is het echter niet.

De spoorbreedte van H0 is 16,5 mm. Dit komt in schaalverhouding precies overeen met de echte wereld. De standaard spoorwijdte van 1435 mm is wereldwijd het meest gebruikt. De modellen zijn dus helemaal goed gemaakt. Het is helemaal berekend en klopt helemaal.

Je voelt hem waarschijnlijk al aankomen. Bij spoorbreedte van OO is ook 16,5 mm. Hetzelfde dus als in H0. Dit klopt natuurlijk niet.

1435 mm / 76 -> 18,89 mm

In de formule hierboven delen we de standaard spoorwijdte van 1435 door de schaal en krijgen dan de spoorbreedte die OO zou moeten hebben, namelijk 18,89mm. Spoor-OO rijdt echter gewoon op 16,5 mm wat dus 2,39 te klein is. Stel je voor dat een grote dikke volwassene van 100 kg probeert kinderschoentjes maat 22 aan te trekken.

Als de wagon groter is (dat hebben we gezien hierboven, want de schaal is immers groter) dan zou ook de afstand tussen de rails groter moeten zijn. Dat is die niet. OO modellen zijn dus eigenlijk grote modellen op een te smalle rails. Dat is geen Dapol ding.

Waarom is men met OO begonnen? Dat is niet het resultaat van een specifieke uitvinding door een peroon of bedrijf, maar eerder het gevolg van voortgang in de modelbouw. Omdat schaal OO en H0 behoorlijk overeenkomen kunnen modellen uit beide schalen worden gebruikt op dezelfde spoorbreedte.

Het model is een klasse B tanker. Een class B tanker verwijst naar een wagon welke is ontworpen voor het transport van gevaarlijke vloeistoffen. Deze tankers voldoen aan strikte veiligheidsnormen en zijn sterker en beter bestand tegen ongelukken en explosies.

Deze tankers zijn geheel vloeistofdicht, hebben beveiliginssystemen als overdrukventielen en noodstopmechamismes.

Ook de bediening van deze tankers valt onder striktere regelgeving.

Kits van Dapol zijn niet heel moeilijk om te maken. Sommige zijn al ruim 50 / 60 jaar oud. Wel bijgewerkt naar de moderne tijd. Er zitten veel kleine onderdelen op, waardoor ze niet geschikt zijn voor kinderen. De wagons zijn wel erg ligt in gewicht. Als je ze wilt gebruiken op de baan dan zou ik direct al bij het bouwen extra gewicht in de ketels toevoegen. Zo laag mogelijk voor de gewichtsverdeling.

In de set zitten ook enkele decals. Hiermee is tekst op de wagon te zetten. Naar mijn smaak zijn metname de tekstblokken erg dik en ogen echt als stickers. Ze doen hiermee mijn inziens afbreuk aan het model. Om die reden heb ik deze ook niet toegevoegd. Ik ben nog op zoek naar goede vervangers.

Wil je zelf gaan bouwen en wil je liever geen Esso wagons. Dapol heeft in ieder geval ook kits met Regent en BP. Regent is een grote vervoerder van brandstoffen.