De NS 1200 is een serie elektrische locomotieven van de Nederlandse Spoorwegen (NS). De serie bevat 25 electrische locomotieven in gebruik waren bij de NS van 1952 tot en met 1998. De grote hoge indrukwekkende locomotieven zijn ontworpen door Baldwin/Westinghouse in Amerika, maar werden gewoon in bij Werkspoor in Utrecht gebouwd. De mechanica kwam hierin van Baldwin en de elektrische onderdelen onder licentie van Westinghouse, geleverd door het Nederlandse Heemaf. Er zijn 25 locomotieven gebouwd van dit type. Deze locs zijn een ongebruikelijk beeld op het Europese spoornet, door de hoge gesloten vorm.

Bij oplevering waren de eerste locomotieven turkoois (Turquoise of appelblauwzeegroen) van kleur. De laatste van deze serie (1215-1225) werden echter in roodbruin opgeleverd, dat was op dat moment de kleur van de diesellocomotieven.

Vanaf 1954 werden de locomotieven overgeschilderd naar Berlijns blauw en vanaf de jaren zeventig werden ze weer geschilderd, nu in de grijs-geel NS kleur.

Het waren goede degelijke locomotieven. Alle 25 hebben hun pensioen gehaald na 40 dienstjaren in bedrijf. In 1998 ging de laatste 1200 bij de NS uit dienst. De goede naam kwam mede door het efficiente eenvoudige ontwerp van de elektrische installatie. De 1200 had geen snelschakelaar, er zat een zware smeltveiligheid (weerstand) in, om de loc tegen te hoge stroom te beveiligen.

De snelheid was voorzien op 150 kmh, maar dit is beperkt tot 135 kmh. Redenen hiervoor zijn het hoge eigen gewicht van 108 ton en de motoren in tramophanging.

De 1200 heeft een wielopstelling. Dit wil zeggen dat er 2 draaistellen inzitten. Ieder met drie assen. In de eerste offerte zouden de 2 buitenste assen (voorste en de achterste) niet worden aangedreven. Daarmee ging de NS niet akkoord. Hierna is er een nieuwe offerte gemaakt met tractieaandrijving op alle zes de assen.

De 1200 heeft een tramophanging. Hierbij zijn de motoren dwars op de rijrichting geplaats, evenwijdig aan de assen. Iedere as heeft een eigen tractiemotor. De motoren zijn met lagers aan de wielas en met een veer aan het frame van het draaistel. Het voordeel hiervan is dat de as vertikaal kan bewegen tov het draaistel, en dus prima geveerd is. Doordat de motor deels aan de as en deels aan het draaistel is bevestigd, veert deze dus maar half mee en krijgt de motor tijdens het rijden stoten te verduren. Omdat deze motoren hier niet goed tegen bestand zijn, geeft dit een beperking in de maximum snelheid. De 6 motoren leveren samen een tractievermogen van 221 kW.

Om het vermogen in kilowatt (kW) om te rekenen naar paardenkracht (pk) gebruik je de formule:

 pk = kW x 1,35962

Voor 221 kW:  pk = 221 x 1,35962 = 300 pk.   (afgerond)

Eigenlijk zouden er 75 van deze locs worden gebouwd. Maar omdat Nederland aan Franktijk binnenvaartschepen zou gaan leveren, moest er een tegenbestelling bij de Frans industrie worden gedaan. Dat werden 60 locomotieven van de series 1100 en 1300.

Baldwin en Westinghouse, gingen in 1895 de samenwerking aan om electrische locomotieven te bouwen. Westinghouse zou hierin de motoren leveren en Baldwin de carrosserie, de opbouw etc. Voor zover ik heb kunnen vinden, is dat dezelfde Baldwin als die van de prachtige Climax stoomlocomotieven.

Nadat de NS de locs had afgeschreven waren er partijen op de markt, die deze locs wilde kopen. Dat was niet naar de zin van de NS die de locs versneld naar de sloper stuurde. Een gerechtelijk bevel blokkeerde dit, enkele locs stonden al op het terrein van de sloper.

ACTS Nederland nam 5 locomotieven (1251 - 1255) over en reed ermee in de jaren 1999-2009. 4 ACTS locs werden overgeschilder in paarsblauw met gele band. De laatste loc werd geschilderd in kleur van Vos Logistics (zwart met oranje band). Dit omdat ACTS in een samenwerking met Vos de containertreinen tussen de Rotterdamse haven en Veendam en Leeuwarden reed.

In 2010 stopte ACTS met deze locs en werden er enkele verhuurd aan Euro-Express Treincharter. EETC gebruikte de locs voor autoslaaptreinen. Weer werden de locs geverd nu roodbruin met een gele band.

Hierna werden de locs nog veel ingezet. Soms voor langere soms kortere periode. De bekende Paranoram Rail trein werd eerst getrokken door de 1252, later door de 1251. Deze 1251 werd later weer omgenummerd naar het oorspronkelijk 1215. Dat ging uiteraard weer met een nieuwe kleur: wit/lichtblauw/zwart.

Hierna werd deze 1215 weer overgeschilderd in ACTS kleuren en kort door railexperts gehuurd. Nu huurt Fairtrains deze trein voor evenementen.

De 1252, 1253, 1254, 1255 staan in Blerick.

De 1200 locs hebben een voor- en achterkant. (duh) Dit type loc, is symmetrisch ontworpen met een cabine aan beide uiteinden. Hierdoor kunnen machinisten de locomotief in beide richtingen bedienen zonder de trein om te hoeven draaien, wat efficiënt is voor het omkeren van rijrichtingen op het spoor.

De 1200-locs hebben drie koplampen aan ieder uiteinde van de loc. De lampen zijn geplaatst in een driehoek. Onderaan aan de buitenkant 2 koplampen en een derde bovenaan in het midden. Op de foto hieronder zijn bij de 1221 alle koplampen aan. De achterlichten zijn uit. Bij de 1221 zitten deze iets lager dan de middelste koplamp, maar dan aan de buitenkant.

De 1211 heeft ook een driehoek van koplampen. De achterlichten zitten echter net boven de onderste koplampen. Aan de kleur van de glaasjes van de lampen (wit of rood) of goed te zien welke lamp waarvoor is.

Alle locs zijn uitgevoerd met de lage en de hoge achterlichten. Ik denk dat alle locs zijn gemaakt met de verspreid staande lampen (hoge achterlichten), dat is in ieder geval een verfbuurt met de grijs/gele kleuren zo gebleven, hierna is bij een opvolgende verfbeurt de kop, en hiermee de plaatsing van de lampen veranderd.

Ik heb een Lima model, de 8024L, en deze heeft nog een ander lampenbeeld. Deze heeft enkel de lampen op de hoeken en niet de centrale koplamp. Mooi hoe de modelfabrikanten om de mogelijkheden en onmogelijkheden heen werken.

Lima is een Italiaanse fabrikant van modeltreinen, opgericht in 1946. Het bedrijf produceerd met name modellen in schaal N en H0. Lima begon als fabrikant van eenvoudige en betaalbare modellen. Toen de goedkope markt instortte is men meer gedetailleerde en hoogwaardige modellen gaan produceren. Hierna volgde de overname door Rivarossi, welke vervolgens door Hornby werd gekocht.

Hornby heeft enkele modellen van Lima opnieuw uitgebracht, onder de slogans en , wel binnen het Lima label. Ook onder het Rivarossi label worden nog modellen uitgebracht.

Voor zover ik heb kunnen vinden hadden de Lima modellen allemaal bedrijfsnummer 1220, behalve de ACTS en de VOS modellen welke bedrijfsnummer 1253 hebben gekregen.

Op internet kom je regelmatig turquoise Lima's tegen. Zeker bij Catawiki. Dit zijn echter door modelcollega's overgespoten locomotieven. Het zijn dus geen formele uitgave, ook al staat dat wel vaak in de beschrijving. Ze vragen er vaak wel de hoofdprijs voor. Pas dus op!

In Nederland verkocht het bekende warenhuis HEMA, van 1962 tot en met 1983 veel verschillende treinmodellen. Zowel losse locomotieven, wagons als ook complete startsets.

Veel modellen van Hema waren Lima modellen. Goed, degelijk en betaalbaar.

Hema verkocht de treinen onder de Lima vlag, de eigen naam Lucky Life, later ook onder de naam .

Door de jaren heen bracht Hema twee verschillende versies van de NS 1220 uit. Een blauwe/gele en een grijs/gele versie.

Van 1966 tot en met 1968 de locomotief in blauwe kleur, met een horizontale gele streep. Het Hema catalogusnummer is 632959, het Lima nummer is 8024/CL.

In de jaren 1973 tot en met 1983 verkocht Hema, de opvolger, catalogusnummer: 15341633, Lima nummer 8024/L. Het catalogus nummer van Lima is bijna gelijk, enkel de toevoeging CL is een L geworden.

De CL is de blauw versie en met de L prefix is een grijs/geel model.

Ik ben er nog niet achter hoe je aan de doos kunt herkennen of het een originele Lima of een originele Hema is.

Deze locomotiefs hebben 40 jaar NS meegemaakt. Hierna zijn er nog een aantal bij particuliere vervoerders terecht gekomen. De locs hebben het druk gehad, veel gereden en zijn ook veel overgespoten. Zowel voor onderhoud als ook omdat het weer nodig was voor een volgende bedrijfsstijl aanpassing. In dit kleurenoverzicht staan modellen van de kleurcombinaties zoals deze hebben gereden. Een grote blije treinfamilie.

Dit is de kleur van de eerste 15 locs toen deze nieuw de fabriek uit kwamen. De originele turquois kleur. Het mineraal turkoois is een koper-aluminium-fosfaat. Het wordt om de blauwe kleur al sinds de oudheid in sieraden gebruikt. Het is naar Turkije genoemd, omdat het vantui het verre Oosten, Europa binnen kwam.
Een blauwe streep die mooi de lampen omcirceld.

Deze bruine kleur kregen de laatste 10 opgeleverde locomotieven. Het was de kleur voor het goederenvervoer. De huidige diesellocomotieven waren al bruin. De 1200 is natuurlijk geen diesel.
Een oranje streep die mooi de lampen omcirceld.

Vanaf 1954 werden de locomotieven overgeschilderd naar Berlijns blauw. Het is onduidelijk of dat voor alle locs zo was. Berlijns blauw of Pruisisch blauw is een van de eerste kunstmatige pigmentkleuren. Er is slechts weinig pigment nodig om een doordringende kleur te krijgen. Accenten vallen goed op in deze kleur.
Een gele streep die een V-tje maakt voor op de neus.

Weer een nieuwe huisstijl, dus werden de locs weer geverfd. Ditmaal in de saaie grijs-geel NS kleur. Ook werd hier de streep losgelaten en ging men voor vlakken vullen. Painting by numbers. De kleuren hebben nog geen hex-kleurcode of ral-kleurcode zoals tegenwoordig.
Het gele voorvlak was bij minder weer goed te zien. De 1208 werd in februari 1971 als eerste in de geel/grijze huiskleur op de baan gebracht.

Mooie diepe rode kleur. De huisstijl van NS Cargo.
Geen strepen, banden of versieringen. Efficiente en snel te spuiten.
Dit is de enige 1200 zonder streep/balk/strepig patroon.

Dit is een bruine kleur met een dikke geel/oranje band. Voorop het bekende V'tje. Dit is 1200 in de EETC uitvoering.

Deze wat paarsig ogende 1200 is soms lastig in kleur te onderscheiden van de Berlijns blauwe hierboven. Gelukkig heeft deze een dikke band. Het zijn de door ACTS overgekochte locomotieven.
Net als de Berlijns blauw heeft deze op de neus een klein V-tje.

Nog een ACTS, deze zwarte uitvoering met de rode band is echter de VOS uitvoering.
Ook deze heeft ook de neus het kleine V--tje.

De kleuren van de Railpromo trein vallen goed op. Het is ook een mooi kleurenpalet. Grijs dak en onderkant en ertussen, verspringend over de trein wit en lichtblauw. Jammer van die naam en dat stadslogo.
De stroken komen op de neus samen in een grote strik.

Een hele bijzondere 1202. Deze is namelijk in diep zwart. De 1200 heeft wel in deze kleur rondgereden, enkel voor de gelegenheid van 175 jaar spoorwegen in Nederland. Dus niet echt in procductie. Maar een ritje of een miljoen ritjes. Hij telt mee.

Uiteraard heeft ook deze het kenmerkende V'tje op de kop.